Architektura integracji społecznej. Projekt Centrum Międzypokoleniowego w Tarnowie

Dobrawa Bies

09 maja '23

W atrium znajdują się ogródki warzywne

...

Wiktoria Polanco-Celorrio, obecnie studiująca na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej podjęła próbę rozwiązania problemu izolacji społecznej osób starszych. Jej propozycja to Centrum Integracji Międzypokoleniowej, które mogłoby powstać w Tarnowie. Obiekt otoczony liczną zielenią składałby się z osiedla dla seniorów, budynku integracji połączonego z przedszkolem oraz domów dla rodzin z dziećmi.

Prezentowana praca inżynierska powstała w semestrze zimowym 2021/2022 pod kierunkiem dr. Cezarego Szpytmy na Politechnice Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza. Koncepcja pracy polegała na stworzeniu przestrzeni sprzyjającej integracji międzypokoleniowej — przestrzeni, w której seniorzy będą mogli żyć po swojemu, czując się potrzebni, przynależni do miejsca i społeczności.

projekt Centrum Międzypokoleniowego w Tarnowie

Projekt ten powstał po zaobserwowaniu potrzeby integracji międzypokoleniowej w Polsce. Relacje międzypokoleniowe o niskiej intensywności są tutaj widocznym problemem. O wiele inne myślenie na temat integracji wszystkich pokoleń przedstawia kraj, z którego pochodzę — Kuba. Różnice w relacjach są widoczne przede wszystkim w aspekcie kulturowym. Społeczeństwo kubańskie jest otwarte na wszelkie kontakty oraz niezwykle przyjazne. Osoby starsze są bardzo szanowane, inspirują młodych, są skarbnicą wiedzy i „bohaterami narodowymi” — mówi Wiktoria Polanco-Celorrio.

zagospodarownie terenu i elewacje budynków

Centrum Integracji w Tarnowie

Podobny model autorka chciała wprowadzić w Polsce. Na działkę projektową, na której mogłoby powstać Centrum, znajduję się przy ulicy Piłsudskiego w dzielnicy Piaskówka w Tarnowie. W projekcie studentka zawarła model o charakterze bezpiecznej przestrzeni bez samochodu — skupiający się na trasach pieszych. Natomiast komunikacja samochodowa poprowadzona jest od zewnątrz, wokół opracowywanego terenu — z możliwością dojazdu i postoju od strony zachodniej oraz wschodniej.

W centrum założenia znajduje się budynek integracji międzypokoleniowej połączony z przedszkolem — aktywizujący i integrujący społecznie różne grupy wiekowe. Układ urbanistyczny otaczają osiedla domów przeznaczonych dla seniorów oraz pas domów w zabudowie szeregowej dla rodzin z dziećmi. Wszystkie elementy otacza naturalnie ukształtowane założenie parkowe.

ważnym aspektem projektu jest zieleń

Moją główną ideą było stworzenie miejsca integracji, odkrywające wartości lokalności i więzi społecznych. Chciałam podkreślić, że wszystkie grupy są częścią jednego społeczeństwa, dzielącego wspólne doświadczenia. Proponowany przeze mnie budynek, odpowiada na te założenia, oferując otwarte przestrzenie o swobodnej atmosferze, sprzyjające integracji, rozmowom i wymianie doświadczeń — tłumaczy autorka.

miejsce dla każdego

Ważnym aspektem projektu jest zieleń, nadająca wnętrzom domowy klimat. Studentka zdecydowała się na zachowanie większość drzew — współgrają one z projektowanymi budynkami.

rzut parteru i piętra Centrum

Rozwiązania funkcjonalne projektantka podzieliła na strefy: dla młodszych, starszych, komercyjną, edukacyjną oraz integracji. Zaprojektowane przestrzenie są dostępne dla wszystkich, otwarte i zapraszają lokalną społeczność, wpływając na zacieśnianie więzi.

głównym punktem Centrum jest duże atrium w kształcie okręgu

Głównym punktem centrum jest duże atrium w kształcie okręgu, przez które płynie kanał wodny z jeziorem umieszczonym w centralnym miejscu. Jest to przestrzeń dla wszystkich gdzie, skupione zostały ogródki warzywne, szklarnie, zaprojektowane elementy tworzące miejsca do zabawy dla dzieci oraz miejsca siedzące. Oprócz integracji międzypokoleniowej przestrzeń ta sprzyja kontaktom z przyrodą.

rzut wnętrza urbanistycznego

drugi dom

Wiktoria Polanco-Celorrio starała się, aby zaprojektowany przez nią kompleks przypominał mieszkańcom drugi dom, otoczony ogrodem. Wnętrza utrzymane są w jasnej kolorystyce, a czytelna, otwarta komunikacja ułatwia poruszanie się po obiekcie. Dla poczucia bezpieczeństwa, podczas poruszania się, autorka zastosowała szerokie korytarze z naturalnym doświetleniem, padającym od strony atrium oraz bezprogowe wejścia. Najważniejsze funkcje zostały zlokalizowane na parterze, tak aby skupić całą aktywność wokół i w środku atrium — które jest sercem całego założenia.

zaprojektowane przestrzenie są dostępne dla wszystkich, otwarte i zapraszają lokalną społeczność

Dzięki relacjom międzypokoleniowym możemy się od siebie wiele nauczyć — każdy z nas ma różne doświadczenia, które mogą pomóc w modelowaniu siebie oraz lepszym zrozumieniu świata i innych światopoglądów. Zawieraniu takich relacji oraz stworzeniu otwartego społeczeństwa może sprzyjać proponowane przeze mnie Centrum — podsumowuje Wiktoria Polanco-Celorrio.